0

Plan van aanpak verlaging grenswaarde chroom-6

Met ingang van 1 maart 2017 wordt een nieuwe, verlaagde grenswaarde voor chroom-6 van kracht. Werkgevers, en dus ook het Ministerie van Defensie, dienen een plan van aanpak te hebben om duidelijk te maken op welke termijn en hoe zal worden voldaan aan de nieuwe wettelijke grenswaarde.

Voor die wapensystemen (zoals de C-130) waarvoor de OEM nog geen chromaatvrije verfsysteem ontwikkelt is, is de DMO zelf een traject gestart. Dat vraagt samenwerking met het Kenniscentrum Bedrijfs- & Brandstoffen en het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) om certificatieplannen op te stellen voor een chromaatvrije verfsysteem. Met behulp van zo’n certificatieplan kan vervolgens een chromaatvrije verfsysteem worden goedgekeurd. Het aanbrengen gebeurt dan tijdens de (eerstvolgende) onderhoudscyclus. Het gaat dan om lange termijn planning (2019 en verder).

 

Uittreksel inhoud:

Uitgangspunt van de (Europese) wetgeving is het uitbannen van kankerverwekkende stoffen. Deze verplichting betekent ook het vervangen van chroom-6 waar dat technisch mogelijk is. Voor de losse bedrijfsstoffen is de eerste vervanging gerealiseerd. De stoffen waarvoor vervanging nu nog niet mogelijk is, zijn de vereiste middelen in het kader van luchtwaardigheidsborging. Voor materieel dat chroom-6 bevat Iigt de vervangingsplicht complexer. Enerzijds betreft het luchtvaartuigen waarvoor het gebruik van chroom-6 vaak nog noodzakelijk is, anderzijds gaat het om ander groot materieel (m.n. voertuigen en ondersteunende systemen). Voor materieel waarin chroom›6 aan- wezig is, moet een afweging plaatsvinden tussen vroegtijdige vervanging (voor einde levensduur) en de risico’s op een (mogelijke) blootstelling tijdens onderhoud. Voor nieuw materieel voert DMO al een actief aankoopbeleid dat is gericht op het uitbannen van gevaarlijke stoffen door het toepassen van de “List of Banned and Restricted Substances” (LBRS). De toepassing op nieuwe systemen wordt alleen (middels een tijdelijke waiver) toegestaan indien er geen alternatief is en chroom-6 als enige middel de veiligheid en prestaties van het wapen- systeem kan borgen. Dit past binnen de verplichting voor DMO én de andere assortimentsmanagers of eenheden die (decentraal) inkopen. Het Veiligheidsmanagementsysteem Defensie (MP12- 100) verplicht elke inkopende instantie tot het uitvoeren van een Arbo- en Milieu Risico Analyse (AMRA) en het aanleveren van deze informatie en aanwijzingen voor de gebruiker. Indien chroom- 6-houdend materieel noodzakelijk is, vereist dit een continue aandacht gedurende de gehele Iifecycle.

Maatregel: DMO en assortimentsmanagers borgen het toepassen van de LBRS en het uitvoeren van een AMRA, leggen de resultaten vust en informeren de gebruiker hierover (incl. te nemen beheersmaatregelen). Onder borging wordt ook verstaan het periodiek nagaan of dit in praktijk daadwerkelijk gebeurt.

Voor luchtvaartsystemen werkt DMO via meerdere sporen aan het reduceren van chromaathoudende stoffen op de wapensystemen van CLSK. Bij verschillende vliegtuigtypen is er bij de Original Equipment Manufacturer (OEM) reeds op aangedrongen om op chromaatvrije onderdelen over te stappen. Deze OEM’s waren al bezig chroom-6 te reduceren of zijn daar inmiddels mee gestart. Voor chromaat houdende onderdelen worden alternatieven gezocht in diverse ontwikkelings- en certificeringsprogramma’s. Hoewel deze programma’s waarschijnlijk niet eerder dan 2019 of later gecertificeerde chromaat vrije onderdelen of verfsystemen op zullen leveren (wegens Iangdurige blootstellingstesten van chromaatvrije verf in de buitenlucht), verwacht de DMO niet dat zij zelf deze onderdelen of verfsystemen sneller kan realiseren. Daarom wordt gewacht op de ontwikkeling door de OEM. Een voorbeeld van deze ontwikkeling is het Toxic Metals Reduction Program van de US Army voor de Chinook en Apache.

Voor die wapensystemen (zoals de C-130) waarvoor de OEM nog geen chromaatvrije verfsysteem ontwikkelt is, is de DMO zelf een traject gestart. Dat vraagt samenwerking met het Kenniscentrum Bedrijfs- & Brandstoffen en het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) om certificatieplannen op te stellen voor een chromaatvrije verfsysteem. Met behulp van zo’n certificatieplan kan vervolgens een chromaatvrije verfsysteem worden goedgekeurd. Het aanbrengen gebeurt dan tijdens de (eerstvolgende) onderhoudscyclus. Het gaat dan om lange termijn planning (2019 en verder). Bij een succesvolle certificatie kan het certificatieplan ook als blauwdruk voor andere wapensystemen gebruikt worden. Voor de Gulfstream is reeds een door de OEM gecertificeerd chromaatvrij verfsysteem beschikbaar. Afhankelijk van de beslissing om langer door te vliegen met de Gulfstream wordt besloten of het nog passend is om de Gulfstream aan de buitenzijde van chromaatvrije verf te voorzien.

Het is overigens fysiek onmogelijk om chromaathoudende verf van de binnenzijde van luchtvaartuigen (het airframe) te verwijderen: hiertoe zou een vliegtuig of helikopter geheel uiteen genomen moeten worden. Het is daarom van belang dat maatregelen en middelen tegen de (mogelijke blootstelling aan chromaathoudend stof tot het einde levensduur van alle huidige wapensystemen beschikbaar blijven.

Maatregel: DMO stelt in samenwerking met CLSK voor 1 augustus 2017 een plan op om voor het (gedeeltelijk) vervangen van chroom-6 in luchtvaartsystemen

Voor de nieuw in te voeren F-35 is een minimalisatie van het gebruik van gevaarlijke stoffen (incl. chroom-6-houdende verfsystemen) één van de uitgangspunten geweest bij het ontwerp. Tijdens de ontwikkeling van het F-35 toestel bleek toch dat het noodzakelijk was om chroom-6-houdende verfsystemen toe te passen op specifieke plaatsen (zoals in de fuel-tanks). Volledige uitsluiting van het gebruik van chroom-6 is op dit moment niet te realiseren, omdat voor dit soort toepassingen er geen technisch gelijkwaardige alternatieven voorhanden zijn. DMO moet bewaken, dat voor deze niet te vervangen stoffen, op tijd autorisaties of uitzonderingen voor gebruik worden aangevraagd, maar ook dat steeds wordt gezocht naar alternatieven. De fabrikant geeft hierover aan: “F-35 has various R&D projects in process to eliminate remaining hexavalent chrome products and continues to monitor REACH Authorizations and developments.” Het Nederlandse regime voor chroom-6 is onverkort van toepassing op het opereren met en onderhouden van de Nederlandse F-35’s. De technische documentatie van de F-35( Joint Technical Data (JTD)) en de Material Safety Data Sheets(MSDS) geven aan, hoe veilig moet worden gewerkt. Deze documenten moeten overeenkomen met de Nederlandse wetgeving. De MSDS’n worden omgezet in artikelveiligheidsinformatiebladen (AVIB) en werkinstructies. Defensie moet gedurende de levensduur van de F-35 blijven nagaan welke verbeteringen volgens de stand der techniek en wetenschap mogelijk zijn.

Maatregelen:

– DMO initieert acties richting OEM om te voorzien in alternatieven voor chroom-6 in de F-35 en bijbehorende ground support equipment

– DMO levert chroom-6 relevante informatie m.b.t. F-35 en ground support equipment aan CLSK en verifieert de technische documentatie op voldoen aan de Nederlandse wetgeving

Voor niet-luchtvaartsystemen geldt dat het toepassen van chroom-6 niet is toegestaan; voor voertuigen is het gebruik vanaf het jaar 2000 verboden. Oude voertuigen hebben vaak een chroom-6 houdende grondverflaag (primer). Deze wordt niet meer vervangen…

Geef een reactie

Your email address will not be published. Required fields are marked *